Het Plankenloodsje en omgeving in oorlogstijd.
Nadat de Geallieerde legers geland waren in Normandië, begonnen vliegtuigen ook treinen, trams en auto's te beschieten en werd het te gevaarlijk om over de grote weg (nu A28) naar school te gaan. Daarom zijn ze toen begonnen om les te geven in de buurtschappen, zoals in Haerst en aan de Steenwetering. Kinderen uit de directe omgeving van de school kregen wel les op de school. Als ik mij goed herinner werd in de buurt Steenwetering les gegeven bij de fam. Oegema, Fransen, Buiter en Koers. De meesters de Vos en Staal en juffrouw Tuininga kwamen dan enkele morgens of middagen les geven in de huiskamer. De kinderen die geen les hadden gluurden soms stiekem door de ramen of er werden geluiden gemaakt met een ratel. Ook herinner ik mij dat vliegtuigen een benzinetank lieten vallen. De ouders uit de buurt probeerden de laatste resten benzine op te vangen. Dat was veel interessanter dan leren. Het kostte dan ook nogal moeite om de kinderen bij de les te houden.
Een ander voorval speelde zich bij de fam. Buiter. Ze hadden daar een niet afgeschermde mestput vlak naast het huis, vol mest en wat begroeid met gras. Meester Staal liep daar overheen en zakte in de mest. Dat veroorzaakte grote hilariteit, dat is te begrijpen. Op de pompstraat kreeg hij schone kleren aan en daarna kon de les beginnen, maar deze les heeft weinig opgeleverd. Een andere keer ging de les niet door omdat er een luchtgevecht gaande was tussen Geallieerde vliegtuigen en Duitse jagers. Dat was niet zonder gevaar en werden de lessen afgebroken.
Als er onraad was of razzia's op komst waren, werd de ophaalbrug over het Lichtmiskanaal door omwonenden soms open gedraaid, om te voorkomen dat ongewenste personen of de Duitsers te snel in de buurt kwamen. Men kon dan eerst nog weg komen als dat nodig was.
De winter van 1944/45 was bar en boos. Deze winter staat bekend als de hongerwinter. Mensen uit het westen met handkar of (bak)fiets kwamen helemaal hier naar toe om wat eten te bemachtigen. Dat waren trieste beelden, soms met versleten schoenen door vrieskou en sneeuw, en vaak slapen in een koude stal of schuur in wat hooi of stro, zo onder de dakpannen. Bij ons konden ze soms ook slapen en kregen ze vaak roggepap. Goed stevig, je kon de lepel er rechtop inzetten, maar het was goede buikvulling.
Dit waren enkele herinneringen uit oorlogstijd.
B. Fransen, december 2007.
